Од 7 јули 2024 година, сите нови возила што се продаваат во ЕУ ќе мора да имаат специјален уред „Event Data Recorder“ (EDR), кој снима одредени податоци во возилото пред, за време и по несреќа и кој може да помогне во анализата. на сообраќајни несреќи…
Правејќи аналогија со сличен уред (кој патем речено е со портокалова боја) во авионите, веќе е усвоено името „црна кутија“.
Воведувањето на овој EDR систем е „закажано“ на 7 јули 2022 година, односно полни две години пред да стапи на „сила“, кога Европскиот парламент ја усвои „Општата регулатива за безбедност“ ( General Safety Regulation – GSR), општи безбедносни принципи со цел да се намали бројот на жртви во сообраќајни несреќи до 2030 година.
GSR беше усвоен врз основа на Регулативата (ЕУ) 2019/2144 на Европскиот парламент и на Советот, која бара моторните возила од категориите M1 и N1 да бидат опремени со рекордери за податоци за настани (EDR) од 6 јули 2022 година за нови типови на возила и од 7 јули 2024 година за сите нови возила.
Тогаш беше констатирано и дека благодарение на напредните системи во возилата од 2008 година, и секако другите мерки преземени од членките на ЕУ од 2008 до 2022 година, бројот на загинати на патиштата на оваа заедница е намален за 50 отсто.
Во тој период европската автомобилска индустрија инвестираше 59 милијарди евра во истражување, развој и инсталирање на овие системи.
Со усвојувањето на GSR 2022, прецизно се предвидуваат системите (Advanced driver assistant systems – ADAS) кои ќе треба да се инсталираат во возилата и е наведен рокот за секое. Тоа се, покрај „црната кутија“, откривање возила кои доаѓаат од „слепата точка“, предупредување за неволно излегување од лента, автоматско сопирање, адаптивна контрола на патувањето, системи кои ќе откриваат пешаци, велосипедисти и слично кои веќе се инсталиран во модерни автомобили.
Како всушност функционира EDR?
Тоа е збир на сензори, цел систем за собирање податоци (но само оние одобрени со Регулативата 160 на ООН, која гарантира заштита на личните податоци).
Овој систем трајно ги снима податоците за возилото, но ги зачувува само кога ќе се надмине одреден праг за активирање.
Ако сензорите откријат несреќа, на пример, или ако контролната единица на автомобилот сигнализира дека судир е неизбежен.
Снимките се многу кратки: 5 секунди пред и 300 милисекунди по несреќата.
Системот автоматски ќе започне да собира податоци кога ќе се променат некои фактори. На пример, промена на брзината од повеќе од 8 km/h во рок од 150 милисекунди, активирање на затегнувачите на безбедносните ремени, детонација на воздушните перничиња.
Интересно е што EDR обично е дел од модулот за контрола на воздушните перничиња, имајќи предвид дека и онака ги пренесува информациите од сензорот за забрзување.
Податоците се чуваат само локално во возилото, па затоа не смеат да бидат достапни преку онлајн врска. Податоците може да се читаат преку интерфејсот за дијагностика на одборот (OBD) или преку контролната единица на воздушните перничиња доколку OBD е уништена во несреќа. Податоците што се зачувуваат се брзината на возење, положбата на педалот за гас, бројот на вртежите на моторот, активноста на ABS и контролата на стабилноста, како и аголот на управувањето пред несреќата.
Во случај на несреќа, се евидентираат промените во надолжната и страничната брзина, статусот на безбедносниот појас на возачот и совозачот, светлото за предупредување на воздушните перничиња и времето на активирање на воздушните перничиња.
Јасно е дека податоците од „црната кутија“, исто како и оние од авионот, никому нема да му бидат достапни, поточно речено неможе секој да дојде до нив. Податоците од ЕDR ќе се „читаат“ само по налог на судија или обвинител, кои со помош на овластени вештаци врз основа на тие податоци ќе донесе одредени заклучоци.
Важно е да се нагласи дека „црната кутија“ на автомобилот, за разлика од оние од авионот, нема да снима гласови и звуци од кабината, како и дека нема да може да се деактивира (се работи за целиот мрежен систем во возилото ) но и дека, за жал, технички е тешко да се имплементира за да се вгради во постари автомобили.
Најважната улога на ЕDR системот е превентивна бидејќи се верува дека многу ќе влијае на однесувањето на возачите во сообраќајот.